مبانی فکری و اعتقادی حقوق ملت در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

بررسی یک نظریه و یا یک حادث? سیاسی اجتماعی تنها هنگامی میسر است که با رویکردی به شناختِ سیر تکوین و ریشه های شکل گیری آن توجه گردد. حوادث دفعتاً به وجود نمی آیند بلکه مسبوق به سابقه ای در گذشته خویش اند. در این پژوهش به شیوه معمول، ناگزیر به تاریخ تفکر فقهی پیرامون قانون اساسی نظر خواهیم داشت. اندیشه و عمل، دوحوزه مجزا و مستقل از یکدیگر می باشند اما در تعاملی دائمی بر یکدیگر اثر می گذارند.تفکر دینی نه تنها در برخورد با سوالات و حوادث واقعه، قابلیت پاسخ گویی های نو را مطرح می کند، بلکه اصولاً در مقابل امور پذیرفته شده و سوالات قدیمی نیز پاسخ های تازه هم می تواند برگزیند. شرایط زمان، مکان و مقتضیات، تشخیص اهم و مهم، فاسد و افسد، ضرورت و مصلحت و فضای فکری و شرایط زندگی یک فقیه با فقیه دیگر، در نوع برداشت آنان از یک واقعیت، اگر نگوئیم ضرورتاً دوگانه، اما می تواند دوگانه باشد. حقوق ملت، از مباحث محوری نظام های سیاسی است که در قانون اساسی نظام های سیاسی بر آن تأکید می شود و کشورهای مختلف جهان می کوشند آن را سرلوح? قانون اساسی و درخشان ترین فصل آن قرار دهند. این پژوهش به تبیین مبانی فکری و چگونگی شکل گیری حقوق ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخته است و در این راستا به بررسی سیر تطور اندیشه عالمانی چون علامه نائینی و شیخ فضل الله نوری می پردازد. امید است این اندک مورد توجه دوستداران و دانش پژوهان این وادی قرار گیرد و در این راه نگارنده را از راهنمایی ها و انتقادات خود محروم ننمایند.